Zgodnie z polskim ustawodawstwem osoba posiadająca mikroinstalację fotowoltaiczną, czyli prosument, może skorzystać z systemu opustów. Pozwala on przesłać nadwyżkę wyprodukowanej energii elektrycznej do sieci, a w razie potrzeby odebrać ją w momentach niedoboru energii – np. nocą, w dni pochmurne lub zimą. Jak w takiej sytuacji rozliczyć z zakładem energetycznym energię z fotowoltaiki?
System opustów – jak działa?
System opustów, zwany inaczej net-meteringiem, to system umożliwiający bezgotówkowe rozliczanie energii elektrycznej wyprodukowanej przez fotowoltaikę i pobranej z zakładu energetycznego. Jak to działa w praktyce?
Każda wyprodukowana kilowatogodzina prądu jest najpierw zużywana na bieżące potrzeby prosumenta. Jeśli instalacja fotowoltaiczna wyprodukuje więcej energii niż wynosi bieżące zużycie, to nadwyżka zostaje przekazana zakładowi energetycznemu, który ją magazynuje. W nocy oraz jesienią i zimą, kiedy produkcja prądu jest mniejsza, prosument może odebrać wyprodukowaną nadwyżkę zmniejszoną o tzw. “koszt magazynowania”. Na odbiór zmagazynowanej energii prosument ma 365 dni (rok obrotowy).
Kto może skorzystać z systemu opustów?
Z systemu opustów skorzystać mogą wyłącznie prosumenci energii odnawialnej. Nie każdy jednak podmiot, który inwestuje w fotowoltaikę, automatycznie się nim staje. Zgodnie z ustawą o Odnawialnych Źródłach Energii (OZE), by zostać prosumentem, należy spełnić określone warunki. Jakie? Podmiot musi:
- wytwarzać prąd tylko z odnawialnych źródeł energii, w mikroinstalacji (systemy o mocy do 50 kWp) i na własne potrzeby,
- być odbiorcą końcowym, czyli nie wykorzystywać energii do dalszego jej wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji,
- dokonywać zakupu energii elektrycznej na podstawie tzw. umowy kompleksowej.
Na dodatek wytwarzanie prądu nie może stanowić przeważającej działalności gospodarczej. Aby stać się prosumentem, należy spełnić każdy z powyższych warunków.
Chociaż z systemu opustów najczęściej korzystają gospodarstwa domowe, właściciele gospodarstw rolnych oraz przedsiębiorcy, nic nie stoi na przeszkodzie, aby także inne podmioty mogły bezgotówkowo rozliczać się z zakładem energetycznym. Mowa tu o:
- jednostkach sektora finansów publicznych,
- właścicielach gospodarstw rybackich i sadowniczych,
- hodowcach,
- nadleśnictwach,
- spółdzielniach i wspólnotach mieszkaniowych,
- kościołach i związkach wyznaniowych,
- fundacjach i stowarzyszeniach,
- jednostkach badawczych,
- związkach sportowych.
Rozliczenie energii z fotowoltaiki – jak wygląda w praktyce?
Zgodnie z zasadami rozliczeń ilość przesłanej do i pobranej z zakładu energetycznego energii jest określana w ujęciu rocznym. Po cyklu rozliczeniowym sprzedawca prądu jest zobowiązany do przesłania prosumentowi zestawienia uwzględniającego energię pobraną oraz energię przesłaną do sieci.
W zależności od wielkości instalacji fotowoltaicznej rozliczenie energii z zakładem energetycznym następuje według określonych proporcji. Jeżeli moc systemu nie przekracza 10 kWp, prosument może odebrać 0,8 kWh za 1 kWh przesłaną do sieci. Natomiast jeśli moc instalacji fotowoltaicznej mieści się w przedziale 10-50 kWp, wówczas podmiot może wykorzystać 0,7 kWh za 1 kWh przesłaną do sieci.
W rozliczeniu energii z fotowoltaiki prosument musi uwzględnić także opłaty stałe, w tym m.in. stawkę opłaty abonamentowej oraz stawkę opłaty przejściowej. Dzięki odpowiednio dobranej i zamontowanej instalacji fotowoltaicznej wysokość rachunków za energię elektryczną wynosi ok. 15-20% wysokości sprzed montażu. To duża oszczędność.
Najbardziej opłacalną opcją jest wykorzystywanie wyprodukowanej przez instalację fotowoltaiczną energii w czasie rzeczywistym, czyli za dnia. W tym celu można zamontować pompę ciepła, która zwiększa bieżącą konsumpcję prądu. Innym rozwiązaniem jest zastosowanie akumulatorów. Pozwalają one magazynować i odbierać nadwyżkę wyprodukowanej energii elektrycznej z pominięciem zakładu energetycznego.
