Zmian w ustawodawstwie polskim, jakie mogą wywrzeć realny wpływ na rynek fotowoltaiczny w Polsce, wszyscy oczekiwali z niecierpliwością. Odnosić się one miały między innymi do ujednolicenia stawki podatku od towarów i usług, czyli VAT, dla instalacji fotowoltaicznych. Ustalenie jednolitej stawki podatku VAT stanowi ukłon zarówno w kierunku prosumentów jak i całej branży.
Ujednolicona stawka VAT na fotowoltaikę
20 września 2019 roku posłowie zajęli się projektem zmiany ustawy Prawo Ochrony Środowiska. Celem obrad było przyjęcie ujednoliconych stawek VAT-u na montaż instalacji fotowoltaicznych w Polsce.
Jak stanowiły dotychczas przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, montaż paneli fotowoltaicznych był, co do zasady, opodatkowany stawką 23 procentowego VAT-u. Jedynie w niektórych przypadkach można było rozważyć zastosowanie obniżonej stawki 8 procentowego podatku. Była ona przewidziana dla:
- dostawy i budowy, a także remontu oraz modernizacji, termomodernizacji, jak też dla przebudowy obiektów budowlanych bądź ich części;
- części budownictwa mieszkaniowego, objętego społecznym programem mieszkaniowym, do którego zaliczały się obiekty budownictwa mieszkaniowego albo części tych obiektów, o powierzchni użytkowej, która nie przekraczała 300 m2 w przypadku budynków mieszkalnych jednorodzinnych, a także 150 m2 w przypadku lokali mieszkalnych.
W praktyce okazywało się nierzadko, iż usługodawcy nie radzili sobie z zastosowaniem odpowiedniej stawki VAT. Natomiast, zgodnie ze stanowiskiem podatkowych organów, montaż instalacji fotowoltaicznej na dachu budynku, który był objęty społecznym programem mieszkaniowym, oraz którego powierzchnia nie przekraczała 300 m2, winien być opodatkowany obniżoną stawką 8 proc. VAT, zaś montaż takiej instalacji na działce obok budynku winien podlegać stawce podstawowej 23 proc. VAT. Z kolei w przypadku montowania instalacji w części na dachu budynku, a w części na działce, czyli poza budynkiem winien być objęty obydwoma stawkami podatku od towarów i usług, adekwatnie do każdego rodzaju montażu.
Takie przepisy wydawały się nieco absurdalne, ponieważ działanie paneli fotowoltaicznych zamontowanych na dachu budynku nie różni się zasadniczo od działania tych, które zostały zainstalowane na gruncie. Powodowały również liczne problemy interpretacyjne dotyczące tego, czy dany budynek oraz sposób montażu paneli fotowoltaicznych spełnia definicję społecznego budownictwa, jak też było niekorzystne dla inwestora, jeśli musiał on zapłacić wyższą cenę za taką usługę, jedynie ze względu na lokalizację fotowoltaiki. Obowiązujące prawo generowało również dodatkowe problemy dla organów podatkowych, ponieważ kwestia związana z zastosowaniem prawidłowej stawki VAT wielokrotnie stanowiła przedmiot ich rozstrzygnięć.
Nowe zasady – VAT % dla wszystkich inwestycji związanych z fotowoltaiką
Projekt zmian w ustawie o Ochronie Środowiska wpłynął do Sejmu już w marcu, natomiast zmiany zostały przyjęte we wrześniu tego roku.
Wyrównanie stawek VAT dla wszystkich inwestycji związanych z prosumencką fotowoltaiką ma stanowić konkretny bodziec oraz silny impuls, które spowodują, że takich instalacji w Polsce będzie coraz więcej. Wniesiona poprawka oznacza, iż właściciele domów jednorodzinnych mogą wykonać instalację fotowoltaiczną objętą podatkiem VAT w wysokości 8% niezależnie od tego, czy panele zostaną zamontowane na dachu budynku czy na gruncie.
Zielone światło dla słonecznej energii
Warto przypomnieć, iż ujednolicenie stawek VAT to nie jedyna korzystna zmiana, dotycząca fotowoltaiki. Należy nadmienić także o innych formach wsparcia jak program „Mój Prąd”, ulga termomodernizacyjna oraz program Czyste Powietrze. Także sektor bankowy, dzięki propozycjom preferencyjnych kredytów na indywidualne mikroelektrownie fotowoltaiczne, przyczynia się do popularyzacji oraz ułatwień dla tego rodzaju inwestycji.
Efekty są już dostrzegalne. Jak szacują eksperci z organizacji pozarządowej SBF Polska PV, w ciągu pierwszego półrocza 2019 roku uruchomiono blisko 38 tysięcy instalacji pv, których łączna moc wynosiła ponad 331 MW. Nie można przy tym zapominać, iż wzrost popularności inwestycji w OZE na własny użytek, stanowi jeden z najważniejszych elementów walki z zanieczyszczeniem powietrza i degradacją środowiska naturalnego. Dzięki nowym przepisom z pewnością powstanie ich jeszcze więcej.
